Rozporządzenie eIDAS (nr 910/2014) (EU eIDAS) weszło w życie w 2016 roku. Stworzyło ono ogólnoeuropejskie ramy prawne w odniesieniu do identyfikacji cyfrowej, elektronicznych transakcji i podpisów elektronicznych. W jaki sposób Brexit wpłynął na kształt elektronicznych transakcji między UE a Wielką Brytanią?

Zakończenie okresu przejściowego związanego z Brexitem oznaczało, że eIDAS, będące rozporządzeniem unijnym, nie będzie już obowiązywało w Wielkiej Brytanii. Jednak od tego czasu rząd brytyjski wcielił przepisy eIDAS do prawa brytyjskiego (tworząc jego brytyjską wersję) i zmodyfikował niektóre z zapisów za pomocą instrumentu ustawowego przygotowującego Brexit (eIDAS Statutory Instrument).

Oznacza to, że w brytyjska wersja eIDAS zachowała wiele istotnych rozwiązań z unijnego eIDAS, ale wprowadzono także dalsze modyfikacje, które mają wpływ na kwestie prawne dotyczące podpisu elektronicznego i innych usług zaufania.

• Dzięki temu, że standardy i normy techniczne przywołane w brytyjskiej wersji eIDAS odzwierciedlają standardy i normy zawarte w unijnym eIDAS, eIDAS w Wielkiej Brytanii pozwala na wzajemne uznawanie podpisów elektronicznych i innych usług zaufania. Oznacza to, że platformy do składania podpisów elektronicznych (i dostawcy usług zaufania) z siedzibą w UE mogą nadal obsługiwać klientów z Wielkiej Brytanii.

• W systemie stworzonym przez unijne rozporządzenie eIDAS taką samą moc prawną, jak podpis odręczny ma jedynie kwalifikowany podpis elektroniczny (QES), ponieważ dzięki wyższemu poziomowi uwierzytelnienia zapewnia większe bezpieczeństwo niż podpis zwykły. Brytyjskie eIDAS utrzymuje wyższy status kwalifikowanego podpisu elektronicznego. W związku z tym kwalifikowane e-podpisy będą miały do odegrania ważną rolę, wspierając firmy i instytucje w radzeniu sobie z niektórymi wyzwaniami prawnymi transakcji transgranicznych między Wielką Brytanią a UE.

• Umowa o handlu i współpracy między Wielką Brytanią a Unią Europejską z 2020 r. (TCA) zawiera gwarancję, że ani Wielka Brytania, ani UE nie będą odmawiały ważności podpisom i dokumentom elektronicznym wyłącznie ze względu na ich format.

W przypadku transakcji z podmiotami zagranicznymi strona brytyjska musi zawsze indywidualnie ocenić, odnosząc się do jurysdykcji właściwej dla danej transakcji, czy podpis elektroniczny zostanie uznany, a dokument będzie miał moc prawną. Wymóg ten nie uległ zmianie w wyniku Brexitu.

Klienci muszą mieć świadomość, że w niektórych krajach UE może istnieć wymóg prawny stosowania zaawansowanych lub kwalifikowanych podpisów elektronicznych, czy nawet preferencje dotyczące ich stosowania – i również rozpatrywać je indywidualnie. W związku z tym dostawcy elektronicznych usług zaufania działający w Wielkiej Brytanii podlegają regulacjom rozporządzenia eIDAS w jego brytyjskiej wersji, jednak oferując te usługi w krajach członkowskich UE (a nie w Wielkiej Brytanii), nadal będą musieli spełniać wymogi wersji unijnej.

Prawo brytyjskie nadal będzie uznawało zarejestrowanych w UE kwalifikowanych dostawców usług zaufania, co oznacza, że organizacje brytyjskie będą mogły nadal korzystać z usług zaufania świadczonych w UE.

UE przestanie natomiast uznawać zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii kwalifikowanych dostawców usług zaufania. Oznacza to, że wydawane przez nich podpisy elektroniczne nie będą traktowane jako kwalifikowany podpis elektroniczny w świetle prawa UE. Może to mieć konsekwencje dla uznawania tych podpisów i ważności podpisanych nimi dokumentów w krajach członkowskich UE.

Jeżeli kwalifikowany podpis elektroniczny (i inne kwalifikowane usługi zaufania) został wydany przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania w dowolnym kraju członkowskim UE, będzie on nadal uznawany w Wielkiej Brytanii.

Kwalifikowany podpis elektroniczny wydany przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania zarejestrowanego w Wielkiej Brytanii (brytyjskie eIDAS) nie będzie uznawany w obszarze prawodawstwa unijnego.

W przypadku podpisów, które są akceptowane w Wielkiej Brytanii (na przykład w HM Land Registry oraz innych agencjach rządowych), w grę wchodzą tylko podpisy zgodne z brytyjskim eIDAS. Dotyczy to zaawansowanych i kwalifikowanych podpisów elektronicznych na dokumentach, również składanych za pośrednictwem platform do e-podpisu.

W przypadku podpisów zatwierdzających transakcje w obrębie Wielkiej Brytanii (na przykład w HM Land Registry oraz innych agencjach rządowych) akceptowane będą tylko podpisy zgodne z brytyjskim eIDAS. Dotyczy to zaawansowanych i kwalifikowanych podpisów elektronicznych używanych do podpisywania dokumentów, w tym podpisów składanych za pośrednictwem platform.

W związku z tym wszystkie aspekty dotyczące podpisu elektronicznego należy rozpatrywać indywidualnie, zwłaszcza w przypadku transakcji transgranicznych. Aby rozwiązania służące do elektronicznego podpisywania spełniły swoją funkcję, należy wybrać takie, które będą uznawane tak w UE, jak i w Wielkiej Brytanii.