Umowa o zakazie konkurencji – co warto wiedzieć

Umowa o zakazie konkurencji to formalne porozumienie między pracodawcą a pracownikiem, które zakłada, że pracownik powstrzyma się od działalności konkurencyjnej wobec swojego obecnego lub byłego pracodawcy. Oznacza to, że pracownik nie może angażować się w działania na rzecz innych firm, które mogłyby zaszkodzić interesom swojego pracodawcy, ani też zakładać własnej działalności konkurencyjnej. Celem takiej umowy jest ochrona tajemnic przedsiębiorstwa, wiedzy know-how oraz interesów gospodarczych, które mogłyby zostać naruszone, gdyby pracownik wykorzystał zdobyte doświadczenie i informacje w konkurencyjnym otoczeniu.

Umowa o zakazie konkurencji może mieć dwa główne warianty:

1. Zakaz konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy – w tym przypadku pracownik zobowiązuje się do niepodejmowania konkurencyjnej działalności podczas trwania zatrudnienia.
2. Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy – obejmuje okres po zakończeniu pracy, a pracodawca zobowiązuje się do wypłacania rekompensaty w zamian za przestrzeganie zakazu przez określony czas (zwykle od kilku miesięcy do dwóch lat).

Kiedy podpisuje się umowę lojalnościową?

Umowa o zakazie konkurencji, nazywa też umową lojalnościową, jest najczęściej podpisywana na początku zatrudnienia, jako dodatek do umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby została zawarta również później, np. w momencie zmiany warunków zatrudnienia lub przy zakończeniu współpracy. W szczególności umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy zawierane są, gdy pracodawca chce zabezpieczyć swoje interesy przed potencjalnym przejęciem klientów, kontrahentów, czy technologii przez byłego pracownika.

Kluczowe elementy, jakie powinna zawierać taka umowa, to:

• Zakres zakazu konkurencji – określenie, jakie działania i branże są objęte zakazem.
• Czas trwania zakazu – wskazanie okresu, przez jaki obowiązuje zakaz po zakończeniu stosunku pracy.
• Wysokość rekompensaty – pracownikowi należy się odpowiednia rekompensata za przestrzeganie zakazu konkurencji, co wynika z przepisów prawa.
• Ewentualne sankcje za naruszenie umowy – umowa powinna określać konsekwencje złamania zakazu konkurencji.

Elektroniczne podpisanie umowy o zakazie konkurencji

Podpis elektroniczny znacznie upraszcza proces zawierania umów, w tym umów o zakazie konkurencji. Umowa o zakazie konkurencji musi mieć zachowaną formę pisemną pod rygorem nieważności. Oznacza to, że jeżeli chcemy podpisać ją elektronicznie należy wykorzystać kwalifikowany podpis elektroniczny. Korzystając z podpisu elektronicznego umowa może zostać podpisana na odległość, bez konieczności fizycznego spotkania obu stron. Aplikacja do podpisu elektronicznego SIGNIUS umożliwia  zdalne podpisywanie dokumentów podpisem kwalifikowanym, który spełnia najwyższe standardy bezpieczeństwa i jest zgodny z wymogami prawnymi i Rozporządzeniem UE eIDAS.

Podpis kwalifikowany to szczególny rodzaj podpisu elektronicznego, który jest równoważny z podpisem odręcznym i ma pełną moc prawną. W przypadku umowy o zakazie konkurencji podpis kwalifikowany jest niezbędny, jeśli chcemy umowę podpisać zdalnie. Możliwość zdalnego podpisania umowy jest szczególnie przydatna w dobie pracy zdalnej, gdzie pracownik i pracodawca mogą znajdować się w różnych lokalizacjach.

Zakaz konkurencji po zakończeniu stosunku pracy

Zakaz konkurencji po zakończeniu stosunku pracy to istotny element umów zawieranych między pracodawcą a pracownikiem. Ma on na celu ochronę interesów firmy po zakończeniu współpracy, zwłaszcza gdy pracownik miał dostęp do poufnych informacji, kluczowych klientów czy strategii biznesowych.

Aby zakaz konkurencji był skuteczny i zgodny z przepisami prawa, musi spełniać kilka warunków. Przede wszystkim, w umowie należy jasno określić okres, w którym pracownik zobowiązuje się do powstrzymania od działań konkurencyjnych. Czas trwania takiego zakazu zwykle wynosi od 6 miesięcy do 2 lat, w zależności od specyfiki branży i zakresu obowiązków pracownika.

Ponadto pracodawca zobowiązany jest do wypłaty rekompensaty za okres obowiązywania zakazu konkurencji. Wynagrodzenie to powinno być proporcjonalne do ograniczeń nałożonych na pracownika, a jego minimalna wysokość często wynosi 25% dotychczasowego wynagrodzenia.

Warto również zwrócić uwagę na fakt, że zakaz konkurencji musi być proporcjonalny do stopnia ryzyka, jakie ponosi pracodawca. Zbyt szeroki zakaz, ograniczający możliwości zawodowe pracownika w sposób nieuzasadniony, może być uznany za nieważny.

Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy stanowi ważne narzędzie ochrony interesów firmy, ale jego zasady muszą być sformułowane w sposób klarowny i zgodny z przepisami prawa, aby były skuteczne i chroniły zarówno pracodawcę, jak i pracownika.

Umowa o zakazie konkurencji – odmowa podpisania

Odmowa podpisania umowy o zakazie konkurencji przez pracownika może wynikać z różnych powodów, które warto rozważyć zarówno z perspektywy pracownika, jak i pracodawcy. Dla pracownika kluczowe jest zrozumienie, że takie umowy mogą znacząco ograniczać jego przyszłe możliwości zawodowe. Często pracownicy obawiają się, że zbyt restrykcyjne zapisy mogą wpłynąć na ich karierę w innych firmach, zwłaszcza w tej samej branży.

W przypadku odmowy podpisania takiej umowy, pracodawca powinien zrozumieć, że taka decyzja nie zawsze jest wyrazem braku lojalności czy chęci działania na szkodę firmy. Warto podjąć dialog z pracownikiem, aby wyjaśnić przyczyny odmowy i ewentualnie dostosować warunki umowy. Zmiana zapisów dotyczących czasu trwania zakazu, zakresu zakazu czy wysokości wynagrodzenia za zakaz konkurencji może pomóc w osiągnięciu porozumienia.

W sytuacji, gdy pracodawca nie jest w stanie ustąpić, a pracownik pozostaje nieugięty, może to skutkować zrezygnowaniem z dalszej współpracy w tym zakresie. Warto jednak pamiętać, że każda strona powinna dążyć do znalezienia kompromisu, aby uniknąć niepotrzebnych konfliktów i zapewnić sobie wzajemne korzyści. Ostatecznie, umowa o zakazie konkurencji powinna służyć zarówno interesom pracodawcy, jak i ochronie praw pracownika, a jej podpisanie powinno być wynikiem obopólnego zrozumienia i akceptacji.

Umowa o zakazie konkurencji a bezpieczeństwo danych

Podpis elektroniczny, zwłaszcza kwalifikowany, to nie tylko wygoda, ale także zwiększone bezpieczeństwo transakcji. W przypadku umowy o zakazie konkurencji, która dotyczy często poufnych informacji, takich jak strategia firmy, technologie czy bazy klientów, bezpieczeństwo danych ma kluczowe znaczenie. SIGNIUS oferuje zaawansowane technologie szyfrowania, co zapewnia, że wszelkie poufne informacje zawarte w umowie są chronione przed nieautoryzowanym dostępem.

Umowa o zakazie konkurencji – podsumowanie

Umowa o zakazie konkurencji jest ważnym narzędziem w ochronie interesów firmy. Dzięki możliwości podpisania jej elektronicznie za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego proces ten jest szybszy, wygodniejszy i bezpieczny. Platformy takie jak SIGNIUS oferują możliwość zdalnego zawierania umów, także podpisem kwalifikowanym wydawanym na podstawie zdalnej weryfikacji tożsamości. Wykorzystanie nowoczesnych technologii nie tylko ułatwia współpracę, ale także minimalizuje ryzyko błędów i oszczędza zasoby firmy.

Chcesz zdigitalizować procesy w Twojej firmie? Poznaj nasze rozwiązania takie jak: kwalifikowana pieczęć elektroniczna, kwalifikowany znacznik czasu. 

Jeśli potrzebujesz rozwiązania w zakresie digitalizacji dokumentacji lub podpisów kwalifikowanych dla swoich pracowników, skontaktuj się z nami: connect@signius.eu